ေသြးတိုး ေရာဂါ ထိန္းသိမ္း နည္း(၇)ခ်က္

ေသြးတိုး ေရာဂါသည္ တိတ္တစ္စိတ္ လာ၍ လူကို သတ္ႏိုင္ေသာ ေရာဂါႀကီး တစ္ခု ျဖစ္ေသာ္ လည္း ကမၻာ့ လူသားမ်ား အားလံုး ေသြးတိုးေရာဂါ ရွိမွန္း မသိပဲ ႐ုတ္တရက္ ႐ုတ္တရက္ အသတ္ခံခဲ့ၾကရ သည့္ တိတ္တစိတ္ လူသတ္သမားဟု ေခၚေဝၚသံုးစြဲေနရ ေသာ ေရာဂါႀကီး၊ မဆန္းေသာ ေရာဂါ ပင္ျဖစ္သည္။ မ်ားေသာ အားျဖင့္ အစား အေသာက္၊ အေနအထိုင္ မဆင္ျခင္ရာမွ ႐ုတ္တရက္ ေလျဖတ္ျခင္း၊ ဦးေႏွာက္ ေသြးေၾကာျပတ္ ၍ေသဆံုးျခင္း တို႔ေၾကာင့္ အျဖစ္မ်ား အေသမ်ားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မည္သည့္အသက္ အရြယ္တြင္မဆို မိမိေသြးတိုးေရာဂါ ရွိမရွိ ဂ႐ုစိုက္ ဆရာဝန္ႏွင့္ စစ္ေဆးကာ အျဖစ္ဆိုးမ်ိဳး ကာကြယ္ သင့္သည္။ မိမိခႏၶာ ကိုယ္တြင္း ေသြးဖိအား Blood Pressure အားေလွ်ာ့ခ်ရန္ နည္းလမ္း (၇) လမ္းကို ေဖာ္ျပေပးပါမည္။

၁။ ေန႕စဥ္လမ္းေလွ်ာက္ထြက္ၿခင္း

မနက္ေစာေစာ အိပ္ယာထပါက ေနမပူခင္ ၁၅ မိနစ္ခန္႔ လမ္းေလွ်ာက္ ေပးရပါသည္။ အမွန္တကယ္ ေတာ့ Exercise ကို ျပင္းထန္စြာ လုပ္ရန္မလိုအပ္ ေခ်။ သင္၏ Blood Pressure ကို Exercise ျပင္းထန္စြာလုပ္ျခင္းျဖင့္ ပို၍ေသြးတိုးေစသည္။ Japan သုေတသီမ်ားက လူနာ ၁၆၈ဦးအား စမ္းသပ္ခ်က္အရ တစ္ပတ္လွ်င္ မိနစ္ ၃၀ မွ ၉၀ အတြင္းသာ လမ္းေလွ်ာက္ျခင္း၊ မျပင္းထန္ေသာ Exercise လုပ္ျခင္းျပဳလုပ္ေသာ လူနာမ်ား သည္ တစ္ပတ္လွ်င္ မိနစ္ ၉၀ ထက္ပို၍ လမ္းေလွ်ာက္ေသာ လူနာမ်ားထက္ ပို၍ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ေလ်ာ့ နည္းစြာ ထိန္းထားႏိုင္သည္ကို ေတြ႔ရသည္။ “တန္ေဆး၊ လြန္ေဘး” စကားပံု ကဲ့သို႔ပင္ ျဖစ္ေနသည္ကို ေတြ႕ရ ေပသည္။


၂။ ေဆးမွန္မွန္ေသာက္ျခင္း

ဆရာဝန္ေပးထားေသာေဆး ေသာက္ဖို႔မေမ့ရန္ သင္၏ ျပကၡဒိန္တြင္ ေန႔စဥ္အမွတ္အသား လုပ္ထား ၿပီး မွန္မွန္ေဆးေသာက္ပါ။ ေန႔တစ္ေန႔၏ ၂၅ ရာခိုင္ ႏႈန္းအခ်ိန္ (ဥပမာ တစ္ေန႔ ၆ နာရီ) သည္ ေသြးေပါင္ ခ်ိန္မ်ားေနပါက သင္ေဆးေသာက္ရန္ ေမ့ေနေၾကာင္း သိရွိရမည္။ ေသြးတိုးရာဂါ ျဖစ္ၿပီး သြားပါက ေသြး ေပါင္ခ်ိန္ထိန္းညႇိေဆးကို မိမိဘဝတစ္ေလွ်ာက္လံုး ေသာက္သြားရ မည္ျဖစ္ရာ ေဆးျဖတ္၍ မရႏိုင္ေတာ့ ပါ။ ေဆးေသာက္ရန္ မေမ့သင့္ပဲ မွန္မွန္ ေသာက္ေပး မွသာ သင္၏ Blood Pressure ကို Normal Range အတြင္း ထိန္းထားႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။

၃။ Monitor Your Blood Pressure

မိမိအိမ္၌ Home Blood Pressure Kit ကို သိမ္းထားသင့္သည္။ မိမိအိမ္၌ ပံုမွန္မိမိ၏ ေသြးဖိ အားကို တိုင္းတာ၍မွတ္တမ္းတင္ၾကည့္႐ႈမွတ္သား ထားျခင္းသည္ ဆရာဝန္ႏွင့္ ေတြ႕ၿပီးတိုင္းတာျခင္းမွ ရေသာ အေျဖထက္ပို၍ အက်ိဳးရွိသည္ကိုေတြ႔ရ ေၾကာင္း U.S.A မွ သုေတသီမ်ားက ဆိုသည္။ အေမရိကန္ သုေတသီမ်ားက ဆိုရာတြင္ဆရာဝန္၏ ေဆးခန္းတြင္ Blood Pressure တိုင္းတာရာတြင္ လူနာမ်ား၏ ၁၃ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ Blood Pressure ျမင့္မား ေနၿပီး အိမ္တြင္ ေသြးတိုးမရွိဘဲ က်ေနသည္ကို ေလ့လာေတြ႕ရွိသျဖင့္ ထို Result အရ ေဆးေပး မိလွ်င္ေသြးပိုက်ကာ အႏၱရာယ္ရွိသည္ဟု ဆိုသည္။

ဆရာဝန္ႏွင့္ ေတြ႔စဥ္ စိတ္လႈပ္ရွားမႈ ေၾကာင့္ ေသြးတိုးတတ္ၿပီး ၎ကို ''White-Coat Hypertension" ဟုေခၚသည္။ အလားတူပင္လူနာမ်ား၏ (၉) ရာခို္င္ႏႈန္း မွာ ဆရာဝန္၏ ေဆးခန္းတြင္ တိုင္းတာစဥ္ ေသြးက်ေန ေသာ္လည္း အိမ္တြင္ ေသြးတိုးေနတတ္သည္ကိုလည္း သိရွိရသည္။ ၂၀ဝ၄ ခုႏွစ္က ဥေရာပ ဆရာဝန္မ်ား သမၼဂ သုေတသန အစည္းအေဝးတြင္ အိမ္တြင္ မိမိ၏ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ကို ပံုမွန္စစ္ထားေသာ လူနာမ်ားသည္ ဆရာဝန္၏ ေဆးခန္းေရာကမွ ေသြးတိုင္း ေသာ လူနာမ်ားထက္ ပို၍ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ကို ထိန္းညႇိႏိုင္ ေၾကာင္း ေတြ႕ရသျဖင့္ ေဒၚလာ ၁၀ဝ ေအာက္မွ်သာ ရွိေသာ "Home Blood Pressure Kit" ကို အိမ္၌ ေဆာင္ထားသင့္သည္ဟု ေျပာဆိုခဲ့သည္။

၄။ Eat More Fiber

Omega -3 Fatty Acids မ်ား ပါဝင္ေသာ အမွ်င္ဓာတ္မ်ားေသာ အစား အစာမ်ားစားေပးျခင္း၊ အသီးအႏွံမ်ားမ်ား စားေပးျခင္း၊ ေကာက္ပဲသီးႏွံမွ ထုတ္လုပ္ ေသာ အစားအစာ မ်ားမ်ား စားေပးျခင္းသည္ ေသြးဖိအား ေလွ်ာ့ခ် ေပးသည္။ အျမႇင္ဓာတ္ပါဝင္မႈမ်ား ေသာ အစားအစာမ်ားတြင္ Flaxseed မ်ားစြာ ပါဝင္ၿပီး ၎ေဆး အား ထမင္းစားဇြန္း ၂ ဇြန္းခန္႔ သင္စားမည္။ ဒိန္ခ်ဥ္၊ ေရခဲမုန္႔၊ Spaghetti, Sauce ႏွင့္ တျခားအစား အစာမ်ားႏွင့္ ေရာေႏွာထားေသာ ေသြးဖိအား က်ေအာင္ထိနူ္းေပးႏိုင္သည္။ အထူး သျဖင့္ ႏွလံုးေရာဂါသည္မ်ားတြင္ ေတြ႔ရေသာ Systolic Blood Pressure ကို က်ေအာင္ စြမ္း ေဆာင္ႏိုင္သည္။

၅။ ေကာ္ဖီေသာက္သံုးမႈေလွ်ာ့ခ်ၿခင္း

ေကာ္ဖီ ေသာက္သံုးျခင္းကို ေလ်ာ့ခ်ၿပီး ေသြးတိုး ႏွလံုးရွိေသာသူမ်ားအေနျဖင့္ ေကာဖီေသာက္ျခင္းျဖင့္ ပို၍ေရာဂါ တိုးေစသည္။ ေကာ္ဖီအစား ႊနေ ကို အစားထိုး၍ ေသာက္သံုးရန္ သုေတသီ မ်ားက အႀကံျပဳထားသည္။ လက္ဖက္ ရည္ (ႏို႔ဆီသၾကားမပါ) ၾကမ္းကို ပိုေသာက္သံုးျခင္းျဖင့္ ေသြးတိုးေရာဂါ ရွင္မ်ား၏ Systolic Blood Pressure (အေပၚေသြး) ၂ မွတ္မွ ၾကာေစၿပီး Diastolic Blood Pressure အား One Point မွ က်ဆင္းေစသည္ကို ေတြ႔ရွိရ သည္ဟု သုေတသီမ်ားကဆိုခဲ့ၿပီး လက္ဖက္ရည္ၾကမ္း ကို တေန႔ေလးခြက္ထက္ပိုေသာက္လွ်င္ေတာ့ အဆိုပါ ေက်းဇူးမ်ား မရႏိုင္ေတာ့ေခ်။

၆။ ေထာပတ္သီးစားသံုးၿခင္း

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မ်ားစြာရႏိုင္ေသာ Avocados ေထာပတ္သီးတြင္ Blood Pressure ကို က်ေစေသာ Potassium ဓာတ္ ပိုမိုပါဝင္သည္ကိုေတြ႕ရွိရသည္။ လူ၏ ခႏၶာကိုယ္တြင္ Potassium ဓာတ္ တစ္ေန႔ (၄.၅) ဂရမ္ လိုအပ္ၿပီး အေမရိ ကန္ သုေတသီမ်ား၏ သုေတသန လုပ္ခ်က္မ်ားအရ သိရွိရၿပီး ၎ Postassium ဓာတ္က ေသြးဖိအား က်ဆင္းေစ ေၾကာင္း ေတြ႔ရသည္။ အဆိုပါဓာတ္သည္ ေထာပတ္ သီး သာမကဘဲ တျခားေသာ အသီးအႏွံမ်ား ဟင္း သီးဟင္းရြက္မ်ားႏွင့္ ငွက္ေပ်ာသီးတြင္လည္း ပါရွိ ေပသည္။

၇။ ေခ်ာကလက္အမည္းစားသံုးၿခင္း

ယေန႔ကမၻာတြင္ ေခတ္စားလာ ေသာ Cocoa ပါဝင္ေသာ Dark Chocolate ကို ပံုမွန္စားသံုးႏိုင္ပါက သင္၏ေသြးဖိအားကို ေလွ်ာ့ခ်ေပးႏိုင္ေၾကာင္းေတာ႔ ရွိရသည္။ ေခ်ာကလက္ဟု ဆိုရာတြင္ ႏြားႏို႔ႏွင့္ သၾကားမ်ားစြာပါဝင္ ေသာ ေခ်ာက လက္ကို မဆို လိုပဲ ဃသခသေ တစ္မ်ိဳးတည္းျဖင့္ သီးသန္႔ျပဳလုပ္ထား ေသာ ခါးေသာ အရသာ ရွိသည့္ ညိဳမဲေရာင္ရွိေခ်ာက လက္ကို ဆိုလိုသည္။ Dark Chocolate သည္ Flavonoids ဓာတ္မ်ားပါဝင္ၿပီး သင္၏ေသြးေၾကာ မ်ား ကိုေပ်ာ့ေျပာင္း ေစၿပီး မာေၾကာ ေသာေသြး ေၾကာမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားရေသာ ေသြးဖိအားျမင့္မား မႈကို ေလ်ာ့ခ်ေပးသည္။ ပနားမားရွိ အင္ဒီးယန္း လူမ်ိဳးမ်ားမွ ဆားငန္ေသာ အစားအစာမ်ား ေသာ္ လည္း Dark Chocolate မ်ားမ်ားစားေပးျခင္းျဖင့္ ေသြးဖိအားကို ပံုမွန္ျဖစ္ေနေစရန္ ထိန္းသိမ္းေပးထား ႏိုင္သည္ကိုေတြ႕ရသည္။

အေမရိကန္ ေဆးပညာ သုေတသီမ်ား၏ ေတြ႕ ရွိခ်က္အရ တစ္ေန႔လွ်င္ Dark Choclolate (၃) ေအာင္စမွ် စားေပးျခင္းျဖင့္ "Isolated Systolic Hypertension" ေရာဂါျဖင့္ အသက္ရွင္ ေနသူလူႀကီး မ်ားတြင္ (အေပၚေသြးအ တက္မ်ားေသာေသြးတိုး ေရာဂါရွင္မ်ား) ေပၚေသြးကို က်ဆင္းေစရန္ စြမ္း ေဆာင္ႏိုင္ ေၾကာင္းေတြ႕ရသည္။ "Flavonoids" ဓာတ္ကို လက္ဖက္ရည္ၾကမ္း "Tea" ႏွင့္ Wine မ်ားတြင္လည္းေကာင္း၊ သီးႏွံမ်ိဳးစံုႏွင့္ ဟင္းသီး ဟင္းရြက္မ်ား တြင္လည္း ပါဝင္ေပသည္။ ေသြးတိုး ေရာဂါရွင္မ်ား ေသြးမတက္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းေန တတ္ရန္ရည္ရြယ္လ်က္။
ေဒါက္တာေကာင္း (U.S.A)